Toplum Sağlığı Merkezi ile yazılı temasa geçilerek Bebek Dostu Aile Hekimliği Birimi olmak istendiği bildirilir.
Bilecik Halk Sağlığı Müdürlüğü Bulaşıcı Olmayan Hastalıklar Programlar Ve Kanser Şubesi tarafından Toplum
Sağlığı Merkezi aracılığı ile Aile Sağlığı Merkezlerine ulaştırılan Uzaktan Eğitim CD’leri izlenmiş olmalıdır.
Uzaktan Eğitimin tamamlanmasından sonra, Toplum Sağlığı Merkezindeki İl Bebek Dostu Eğitimcisi, ilgili Aile
Hekimliği Birimi personelini yarım günlük bir eğitim planına alır.
Eğitimini tamamlayan kişilere katılım belgesi, Bilecik Halk Sağlığı M üdürlüğü Bulaşıcı Olmayan Hastalıklar
Programlar ve Kanser Şubesi, Toplum Sağlığı Merkezi aracılığı ile ilgili birime gönderilir. Bu belgenin kişi
tarafından saklanması gerekmektedir.
Aile Hekimliği Birimi ; Ek-1 de belirtilen evrakları içeren “Anne sütü ve Emzirme Danışmanlığı Dosyası”
oluşturmalıdır.
Aile Hekimliği Birimi bu şartları ve Bebek Dostu Birim kriterlerini yerine getiriyor ise, bağlı olduğu Toplum
Sağlığı Merkezindeki ilgili kişileri değerlendirme için birime davet eder. Toplum Sağlığı Merkezi’nden yetkililer
tarafından birim değerlendirilir. Birimdeki doktor, ebe, hemşire ve her birimden 5 gebe( 32 hafta ve üzeri), 5
emziren anne (6 ayınaltında bebeği olan ve emziren 5 anne) ile görüşülür, anket formları doldurulur, kurum
gezilerek uygunluğu ve birim dosyası değerlendirilir. Değerlendirme formu Halk Sağlığı Müdürlüğü Bulaşıcı
Olmayan Hastalıklar Programlar Ve Kanser Şubesi 'ne gönderilir.
Bilecik Halk Sağlığı Müdürlüğü Bulaşıcı Olmayan Hastalıklar Şubesi tarafından form incelenir, uygun görüldüğü
taktirde ilgili birime iletilmek üzere Bebek Dostu Birim belgesi Toplum Sağlığı Merkezine gönderilir.
BEBEK DOSTU AİLE HEKİMLİĞİ BİRİM KRİTERLERİ
1. Emzirmeye dair yazılı bir politika hazırlanmalı ve bu düzenli aralıklarla aile sağlığı merkezinde çalışan
sağlık personeli ve halkın bilgisine sunulmalıdır.
• Yazılı emzirme politikası örneği olmalı (bebek dostu dökümanlarında örnek politika mevcuttur)
• Politika 9 önerinin her birini dikkate almalı
• Politika herkes tarafından anlaşılır bir dille yazılmalı
• Politika aşağıdaki mekanlarda asılı duruyor olmalı
Hastaların bekleme salonu
Muayene odası
Personel dinlenme odaları
Müdahale odası
Koridorlar
2. Tüm sağlık personeli bu politika doğrultusunda eğitilmelidir.
• Yapılan eğitimin ders programı ve özetleri örneği olmalı
• Eğitim programı 9 önerinin tamamını yeterince kapsıyor olmalı
• Personeli kurumda göreve başlayalı 6 aydan kısa süre olduysa emzirme politikası ile ilgili yönlendirilmeli
3. Kuruma başvuran ve ev gezileri sırasında tespit edilen gebeler , emzirmenin yararları ve yönetimi konusunda
bilgilendirilmelidir.
• Gebelere verilen emzirme eğitiminin özetini içeren yazılı bir belge olmalı(Ek-2)
• İlk 6 ay sadece anne sütü ile beslenmenin yararları
• Emzirmenin yararları( kolostrumun yararı , anneye ve bebeğe yararı , psikolojik etkisi )
• Temel emzirme yönetimini kapsamalı ( aynı odada kalmanın , her istediğinde emzirmenin önemi , emzirme tekniği )
4. Annelere nasıl emzirecekleri ve bebeklerinden ayrı kaldıkları zamanlarda laktasyonu nasıl sürdürecekleri
gösterilmelidir
• Emziren annelere, bebeği tutma ve meme verme sağlık personeli tarafından gösterilmeli
• Emziren annelere sütlerini nasıl sağacakları ve saklayacakları gösterilmeli ve süt sağımıyla ilgili bilgi verilmeli
5. Tıbben gerekli görülmedikçe ,yeni doğan bebeklere ilk 6 ay anne sütünden başka yiyecek ve içecek verilmemelidir
• Annelerin kurumda çalışan sağlık personeli tarafından ilk 6 ay sadece anne sütü vermesi konusunda bilgilendirilmeli
• Annelerin bebeklerine anne sütü dışında ek gıda vermemeleri belirtilmeli( su da dahil )
• Anneler kurumda çalışan sağlık personeli tarafından emzik ,biberon kullanmamaları konusunda uyarılmalı
• Anneler emzirmenin 6. aydan sonra uygun ek besinlere geçilerek en az 2 yaş ve sonrasına kadar sürdürülmesi konusunda
bilgilendirilmeli
6. Bebeğin her istediğinde emzirilmesi teşvik edilmelidir.
• Anneler eğer emziriyorlarsa, bebekleri acıktıkça ya da bebeğin her isteyişinde emzirmenin gerekliliği konusunda sağlık
personeli tarafından yönlendirilmeli
• Anneler eğer emziriyorlarsa, üç saatten fazla uyumaları halinde bebeklerini uyandırıp meme vermeye teşvik edilmeli
• Emzirme odası veya bölümü sağlanmalı
7. Emzirmenin korunması ,desteklenmesi ve yaygınlaştırılması için kurumlar arası işbirliği yapılmalıdır.
• Bölgede çalışan tüm eczacılar için, anne sütünün desteklenmesi ve mama kullanımının önlenmesi konularında
‘ bilgilendirme toplantıları ‘ yapılmalı
• Okullarda emzirmenin önemi tartışılmalı
• Anne destek grupları v.b emzirmeye yardımcı gönüllü topluluklar ve kuruluşlar varsa bu kuruluşlarla işbirliği yapılmalı
• Annelere emzirme ile ilgili bir sorunları olduğunda kuruma başvurabilecekleri söylenmeli veya emzirmeyi kontrol amaçlı
olarak kurumda kontrole çağrılması
• Bu amaçla annelere yazılı materyal verilmeli(broşür)
8. Kurumda anne sütü muadili ürünlerle ilgili gerekli düzenlemeler yapılmalıdır.
• Kurumda anne sütü muadili ürünler pazarlayan firma personelinin annelerle görüşmelerine ve mama örnekleri ve broşür
dağıtmalarına izin verilmemeli
• Kurumda çalışanların kullandıkları kalem, defter v.s. gibi gereçler mama reklamı içermemeli
• Kurumda anne sütü muadili ürünler bulunmamalı
• Anne sütü muadillerini pazarlayan yasa bilinmeli
9.Kurumun her sahasında uluslarası mama kodu uygulamaları benimsenmiş ve uygulanıyor olmalıdır.
ANNE SÜTÜ YERİNE KULLANILAN ÜRÜNLERİN PAZARLAMASI İLE İLGİLİ ULUSLARARASI YASANIN
ÖNEMLİ NOKTALARI
• Anne sütü yerine kullanılabilecek ürünlerin reklamı yapılmaz
• Bu ürünlerin örnekleri veya kullanılan malzemelerin serbest bir şekilde dağıtılmaz
• Sağlık personeli tarafından bu ürünler önerilmez
• Mama firmasının pazarlama personeli ile anneler arasında bağlantı kurulmaz
• Sağlık çalışanlarına mama örnekleri veya hediyeler verilmez
• Afişlerde ve mamaların etiketlerinde, mamayla beslenmenin en ideal (mükemmel) olduğunu
gösterir biçimde bebeklerle mamaların bir arada resimleri bulunmaz.
• Sağlık çalışanlarını mamalar hakkında bilimsel ve tam (olaylara dayanan) bir şekilde bilgilendirilmelidir
• Etikette, mama ile beslenme hakkında bilgi, anne sütünün yararları ve mama ile beslenmenin zararları ve
maddi masrafı belirtilmelidir.
• Bebekler için kullanımı zor ürünler desteklenmez.
Ek-1:Anne Sütü ve Emzirme Danışmanlığı Dosyası
1. Yazılı emzirme politikası örneği
2. -“Anne Sütü ve Emzirme Danışmanlığı Eğitimi” Katılım belgesi
3. Gebelere verilen emzirme eğitiminin özetini içeren yazılı bir belge olması
4. Eğitim verilen gebe ve emziren annelerin kayıtları
5. Gebe ve emziren annelere eğitim için verilen broşürlerden birer örnek
Ek-2: Gebelere verilen standart eğitim şu konuları kapsamalıdır
• İlk 6 ay sadece anne sütü ile beslenmenin yararları
• Emzirmenin yararları (kolostrumun yararları, anneye ve bebeğe yararları psikolojik etkisi)
• Anne sütünün faydaları ( bebek ve anne için)
• Temel emzirme yönetimi (doğumda sonra ilk 24 saat aynı odada kalmanın, her istediğinde emzirmenin önemi ,
emzirme tekniği)
• Emziren annelere, bebeği tutma ve meme vermenin gösterilmesi
• Annelere nasıl emzirecekleri ve bebeklerden ayrı kaldıkları zamanlarda laktayonu nasıl sürdürecekleri gösterilmelidir.
• Tıbben gerekli görülmedikçe yeni doğan bebeklere ilk 6 ay anne sütünden başka yiyecek ve içecek verilmemelidir.
• Emzirmenin 6. aydan sonra uygun ek besinlere geçilerek en az 2 yaş ve sonrasına kadar sürdürülmesi
• Doğumdan sonra hemen emzirmenin önemi (ilk yarım saat içinde)
• Emziren annenin kendi beslenmesi, hijyeni, vücut ve meme bakımı, dinlenmesi, psikolojik durumu
• Anne sütünün yeterli olması için yapılması gerekenler
• Bebek 3 saatten fazla uyursa uyandırıp emzirilmesi,
• Emzik ve biberon kullanılmamasının nedeni
• Memeleri boşaltıncaya kadar emzirmenin önemi
Broşürler.zipMama kodu uluslarası yasaEmzirme Danışmanlığı eğitimci kitabıEmzirme ve anne sütü ile ilgili sık sorulan sorularEmzirme danışmanlığı el kitabıResimli emzirme rehberiBebek Dostu Dokümanları